project

Vervuilingsvoorspellingstool voor optimaal schoonmaakbeleid

De drinkwaterkwaliteit in Nederland is uitstekend. Wel kan de kwaliteit ervan achteruitgaan tussen de productielocatie en de klant. Eén van de belangrijkste waterkwaliteitsissues in het leidingnet is het risico op bruin water. Oorzaken van bruin water liggen in de aanvoer van deeltjes vanuit de zuivering, de “productie” van deeltjes in het leidingnet en de accumulatie in het leidingnet; bij een hydraulische verstoring kan opwerveling van de deeltjes plaatsvinden, wat leidt tot bruin water.

Binnen dit project ontwikkelen we een tool die voor een gehele wijk kan bepalen  wat het bruinwaterrisico is, en waar binnen de wijk de grootste vervuiling optreedt. Zo kunnen waterbedrijven veel gerichter schoonmaken. Dit is goedkoper, en het leidt tot een betere beheersing van het bruinwaterrisico.

Bruin water voorkomen

Oplossingen voor het voorkomen van bruin water liggen in 1) de aanpak van de zuivering (beperking van de aanvoer), 2) de aanleg van zelfreinigende netten (voorkomen van accumulatie) en 3) het tijdig schoonmaken (beperken van de hoeveelheid opwervelbaar sediment) (Vreeburg 2007). Voor bestaande netten is de derde oplossing, het spuien van het leidingnet, het goedkoopst.

Het goed spuien van het leidingnet gebeurt vanuit een schoonwaterfront, met 1,5 m/s en voor drie leidingverversingen. Voor de prioritering van het te spuien leidingnet maken waterbedrijven nu nog vaak gebruik van een combinatie van bruinwaterklachten en de opwervelingspotentiemethodiek (OPM), (Mesman en Meerkerk 2015). Er kleeft een aantal nadelen aan deze methodiek op basis van OPM en klachten. Allereerst is er  maar een beperkt aantal metingen. Daarnaast zijn de gevonden waarden heel lokaal bepaald, en vaak niet representatief voor de gehele wijk. De verwachting is dat we deze nadelen kunnen ondervangen met een vervuilingsvoorspellingstool.

Ontwikkelen vervuilingsvoorspellingstool

Het onderzoeksproject heeft als eindopbrengst een vervuilingsvoorspellingstool die waterbedrijven op hun eigen voorzieningsgebied kunnen toepassen. Deze tool geeft de waterbedrijven inzicht in welke locaties meer of sneller vervuilen dan andere, en waar maatregelen (zoals spuien, of herontwerp naar zelfreinigende netten) het meest effectief zijn.

Toepassingen tool

Met de tool kunnen richtlijnen worden opgesteld voor waterbedrijven voor het optimaliseren van spuiprogramma’s. Denk bijvoorbeeld  aan het bepalen van strategische locaties voor OPM-metingen. De tool kan ook bijdragen aan kennis voor het ontwerpen van een (secundair) leidingnet, waarbij ook rekening wordt gehouden met de waterkwaliteit.