Energiezuinig duurzaam ziekenhuis Tergooi

Uitdaging

Om dit te realiseren is een aantal innovatieve ideeën onderzocht, die kansrijk zijn voor toepassing in het nieuwe ziekenhuis en een bijdrage leveren aan de duurzaamheidsambitie:

• Invoering van het Pharmafilter®-concept;
• Herstel energiebalans door de inzet van een parkeergarage als warmtewisselaar voor duurzame koeling;
• Nieuw concept voor bereiding van warm tapwater.

In een quick-scan zijn de bovenstaande opties uitgewerkt en geëvalueerd op hun technische en economische haalbaarheid. De economische haalbaarheid is getoetst door voor de verschillende opties de Total Costs of Ownership (TCO) te berekenen over een periode van 40 jaar. Om de TCO’s te kunnen berekenen, is een groot aantal gegevens verzameld of zo goed mogelijk ingeschat.

Oplossing

Het quick-scan onderzoek heeft aangetoond dat realisatie van alle drie systemen technisch haalbaar is. Op basis van Total Costs of Ownership lijken toepassing van het Pharmafilter® en de parkeergarage als duurzame koeler voldoende perspectief te hebben voor verdere uitwerking. Voor de derde optie was de context – in het bijzonder de energiebalans – nog onvoldoende uitgekristalliseerd.

Op basis van de uitkomsten van de quick-scan heeft de tweede fase zich gericht op het uitwerken van het invoeren van het Pharmafilter-concept en het herstel van de energiebalans door de inzet van de parkeergarage als warmtewisselaar.

Met het Pharmafilter®-concept zijn duidelijk duurzaamheidsvoordelen te behalen voor Tergooi. Een cruciaal aspect voor de realisatie van het concept is de locatiekeuze voor de zuivering. Aanbevolen wordt om snel duidelijkheid te scheppen over geschikte locaties voor de zuivering. Ook hergebruik van het gezuiverde afvalwater biedt interessante perspectieven. Hergebruik kan echter alleen onder strikte voorwaarden. Wettelijk gezien moet er een ontheffing komen voor de inzet van dit water in het ziekenhuis. Dit vergt specifieke technische maatregelen die voorkomen dat het (her)gebruikte afvalwater gezondheidsrisico’s oplevert. Daarvoor is het nodig om verder te onderzoeken aan welke voorwaarden moet worden voldaan om waterhergebruik voor toiletspoeling en spoeling van Tonto®’s mogelijk te maken.

Door het zeer goed geïsoleerde gebouw voor het nieuwe ziekenhuis in Hilversum, wordt de energiebalans voornamelijk bepaald door de processen die in het gebouw plaatsvinden. In het huidige stadium is het nog niet mogelijk om een goede inschatting te maken van het overschot of tekort aan warmte. De huidige inzichten wijzen in de richting van een jaarlijks warmte-overschot van 7,7 TJ en een behoefte aan koeling van eenzelfde omvang. Vanwege de onzekerheid over dit warmteoverschot zijn ook berekeningen uitgevoerd voor een warmteoverschot van 3,6 en 10,8 TJ. In de meeste gevallen lijkt de inzet van droge koelers voordeliger dan de duurzame opties waarbij winterkoude wordt ingevangen. Systemen aan het plafond van de parkeergarage, of het aanbrengen van warmtewisselaars in de gevelbekleding van de technische ruimtes op basis van stalen CV-leidingen, zijn onder bepaalde omstandigheden financieel haalbaar. Ten aanzien van duurzame koeling kan nog geen aanbeveling worden gedaan, anders dan dat op zo kort mogelijke termijn helderheid moet ontstaan over de energiebalans van het nieuwe ziekenhuis, teneinde goed inzicht te krijgen in de benodigde koelcapaciteit. Op basis van deze gegevens kan dan een keuze worden gemaakt uit de beschikbare opties voor duurzame koeling of droge koelers.

Het project heeft voor Tergooi een aantal mogelijkheden voor toepassing van duurzame energie- en watertechnologische oplossingen nader geconcretiseerd. De verkregen kennis en inzichten kunnen ook andere zorginstellingen en gebouweigenaren helpen om een energiezuinig en duurzaam gebouw te ontwerpen. Door een intensieve samenwerking met bedrijven, kennisinstellingen en de eindgebruiker is in korte tijd een goede onderbouwing gegeven voor deze keuze. Hiermee zal Tergooi besluiten hoe de energie- en waterhuishouding in het nieuwe ziekenhuis in Hilversum zal worden georganiseerd.