Jaarbeeld 2020

Is het mogelijk om met filters lood uit kraanwater te verwijderen?

Een eerste inventarisatie in opdracht van Waternet

In opdracht van Waternet voerde KWR een studie uit naar toepassingsmogelijkheden van filters die lood uit kraanwater kunnen halen. Binnen de drinkwatersector is nog nooit een inventarisatie naar zulke filters gedaan, terwijl veel consumenten vragen hebben over loden waterleidingen en de gevolgen daarvan voor hun gezondheid. Uit het onderzoek blijkt dat in acute situaties de filters een tijdelijke oplossing kunnen bieden, maar meer onderzoek is nodig. Het rapport besluit met de aanbeveling dat overleg met de verantwoordelijke ministeries van belang is, voordat dergelijke filters aan consumenten worden geadviseerd.

Vragen over filters

Veel consumenten hebben vragen over loden waterleidingen en de gevolgen daarvan voor hun gezondheid. Vooral nadat eind vorig jaar in Amsterdam-Noord bij woonwijken onverwachts loden leidingen in gebouwen en woonhuizen opdoken, en ongeveer gelijktijdig de Gezondheidsraad aandrong op nog strengere eisen voor lood in drinkwater. In een oproep oplossingen aan te dragen, wordt de toepassing geopperd om filters toe te passen voor huishoudelijk gebruik die lood uit kraanwater kunnen verwijderen. Aangezien nog veel vragen rond zulke filters bestaan, werd door Waternet aan KWR de opdracht geven om hier onderzoek naar te doen. Welke filters zijn bijvoorbeeld beschikbaar? Hoe werken ze en hoe effectief zijn ze? Zijn er neveneffecten te verwachten? En zijn dergelijke filters of apparaten met een Kiwa Watermark of een gelijkwaardige kwaliteitsverklaring beschikbaar?

Tijdelijke oplossing voor acute situaties

Om deze vragen te beantwoorden heeft KWR gekeken naar internationale wetenschappelijke literatuur, wet- en regelgeving in Nederland en kennis en ervaring aanwezig bij KWR. De resultaten zijn gebundeld in het rapport ‘Toepassingsmogelijkheden filters voor verwijdering lood uit kraanwater ’, dat in maart verscheen en onlangs is vrijgegeven. Het blijkt dat in het buitenland op de markt filters beschikbaar zijn die effectief lood kunnen verwijderen, maar het is niet bekend of deze resultaten ook van toepassing zijn op de Nederlandse situatie. Momenteel zijn er geen filters met een Kiwa Watermark, zo blijkt uit het onderzoek. Meer gegevens over de effectiviteit ervan en de gebruiksduur in de Nederlandse situatie zijn dan ook gewenst. “Hoewel filters in acute situaties een tijdelijke oplossing kunnen bieden, is aanvullend onderzoek nodig”, zegt KWR-onderzoekster Nellie Slaats, auteur van het rapport. “Beter is het om loden leidingen te vervangen. Dat geeft een definitieve oplossing.”

Controle nodig

Ook benadrukt KWR in het rapport dat het belangrijk is om te weten dat het filter naar behoren werkt. Slaats: “Daarom moet toch regelmatig de loodconcentratie in het kraanwater worden gemeten.” Bovendien is het aan te bevelen dat de microbiologische veiligheid van het drinkwater wordt gecontroleerd, omdat bij langdurig gebruik in de filters groei van micro-organismen kan plaatsvinden. Tot slot concluderen de onderzoekers dat de verantwoordelijke ministeries zich over het mogelijke gebruik van zulke filters moeten buigen.

delen