Effectief geneesmiddelen uit afvalwater verwijderen

Het is bekend dat afvalwater relatief veel geneesmiddelen bevat, die door rwzi’s slechts voor ongeveer 60 tot70% verwijderd kunnen worden. De rest wordt met het effluent geloosd op het oppervlaktewater. Men verwacht dat de concentraties geneesmiddelen door vergrijzing en klimaatverandering de komende jaren significant zullen toenemen. Dit kan niet alleen gevolgen hebben voor het milieu, maar ook voor de drinkwaterzuivering. Aangezien de meeste geneesmiddelen hydrofiel en goed oplosbaar in water zijn, zijn ze niet eenvoudig te verwijderen. Daar komt bij dat rwzi-effluent relatief veel organisch materiaal bevat, dat stoort in verwijderingsprocessen. Daardoor is geavanceerde oxidatie gebaseerd op UV/waterstofperoxide wel effectief om organische microverontreinigingen in drinkwater te verwijderen, maar veel minder in afvalwater. Het idee was om eerst door middel van ionenwisseling de waterkwaliteit te verbeteren, waardoor het oxidatieproces effectiever en efficiënter zou moeten worden.

Schoon water tegen lager energieverbruik

KWR en PureBlue Water vonden in WBL een partner voor dit onderzoek; het Waterschapsbedrijf werkt graag mee aan het testen van innovaties op rwzi-locaties. Nadat het principe eerst op het laboratorium was uitgetest, is een pilot-opstelling gebouwd en uitgetest bij RWZI Panheel. Hier bleek dat de humuszuren inderdaad door ionenwisseling uit het effluent worden verwijderd. De waterkwaliteit verbeterde hierdoor dusdanig, dat het oxidatieproces veel effectiever werd. Ook bleek het energieverbruik van het oxidatieproces significant lager te zijn na voorbehandeling, waardoor de geschatte kosten van het totale proces vergelijkbaar zijn met de schattingen voor andere processen, zoals filtratie over actieve kool en ozonisatie.

Veel belangstelling voor aanpak

Voor WBL is dit onderzoek een eerste kennismaking met deze technologie in de praktijk. Het onderzoek draagt bij aan de kennisopbouw die in Nederland – maar zeker ook in Duitsland en Zwitserland – nodig is om medicijnresten te kunnen verwijderen. Naast deze zogenaamde end-of-pipe oplossing zijn ook maatregelen bij de bron, zoals behandeling van ziekenhuisafvalwater en ontwikkeling van voor het milieu minder bezwaarlijke medicijnen, noodzakelijk om de emissie te verminderen. Inmiddels is er veel belangstelling voor de twee-staps verwijderingsaanpak, zowel vanuit Nederland als van buitenlandse instellingen. Lees meer over het project (inclusief het rapport dat binnenkort gepubliceerd wordt) op de website van TKI Watertechnologie.