Nieuws

Citizen science met impact doe je SAMEN – volgens dit nieuwe handboek

Binnen en buiten het BTO heeft KWR sinds 2016 ruime ervaring opgedaan met citizen science-projecten. Die ervaring delen de onderzoekers nu via het Handboek Citizen Science voor de watersector. De vijf stappen voor de voorbereiding van een succesvol burgerwetenschapsproject zijn Streven, Afwegen, Markeren, Expliceren en Neerzetten – samengevat: SAMEN. Van een heldere definitie van de impact van het project op meerdere niveaus (voor de wetenschap, voor de deelnemers en op de eigen organisatie) tot het daadwerkelijk neerzetten van alles wat nodig is om het project te laten beginnen: van de benodigde training voor de deelnemende burgerwetenschappers tot een handleiding en de logistieke planning. Deze SAMEN-aanpak leent zich bij uitstek voor een routekaart die alle stappen in één oogopslag inzichtelijk maakt. Lees meer in H2O.

Dat citizen science een waardevol hulpmiddel kan zijn voor waterbedrijven bleek onlangs weer bij een project van De Watergroep in Vlaanderen. Het onderzoek vond plaats onder bewoners van de West-Vlaamse regio Waarmaarde, aan de rand van het voorzieningsgebied van het drinkwaterbedrijf. Zij kregen vragenlijsten om hun beleving van kraanwater in kaart te brengen. Daarnaast hebben 152 van deze bewoners met een citizen science-aanpak ook zelf in hun eigen keuken de hardheid van het kraanwater kunnen meten. Waterproductiecentrum Waarmaarde levert water aan ongeveer 13.000 huishoudens. Het gebied was gekozen voor het project, omdat daar tijdens de duur van het onderzoek een nieuwe onthardingsinstallatie in gebruik zou worden genomen, met als gevolg dat de hardheid van het water daalde van hard naar middelhard (van 41,7 °fH (Franse Hardheid, zoals in België gebruikt)/ 23,4°D (Duitse hardheid, zoals in Nederland) naar 19,9 °fH /11,1°D).

Het project heeft De Watergroep nieuwe, heldere inzichten in hun klanten opgeleverd. Door klanten nauwer te betrekken bij onderzoek naar ‘hun kraanwater’, werden zij positiever over kraanwater en over De Watergroep. Rechtstreeks delen van correcte informatie (hoe complex ook), wekt vertrouwen en interesse en heeft in dit geval laten zien dat de huidige onthardingstechniek werkt. De resultaten van het project zijn uitgebreid beschreven in H2O.

Onderzoeker Stijn Brouwer: “Natuurlijk is het geen nieuws dat de hardheid van het water belangrijk is voor drinkwaterklanten en dat de ervaren hardheid samenhangt met de ervaren kwaliteit. Veel minder is echter bekend over de relatie tussen perceptie, gedrag en de feitelijke hardheid en kalkafzettendheid van kraanwater. Dit project heeft duidelijk laten zien dat klanten het water na ontharding ook daadwerkelijk als zachter ervaren, als lekkerder beleven en de kwaliteit hoger inschatten. Bovendien passen ze hun gedrag aan en ontkalken hun huishoudelijke apparatuur minder vaak. Deze veranderingen in perceptie en gedrag blijken het grootst bij de deelnemers aan het citizen science-onderzoek, die de verandering in hardheid na het inschakelen van de centrale onthardingsinstallatie zelf hebben kunnen meten.”

delen