Ketenverkenner – minder emissies

Wat is het probleem?

Stoffen en stofgroepen kunnen de grond- en oppervlaktewaterkwaliteit in gevaar brengen. Overheden zijn verantwoordelijk om hierover te waken. Zij doen dit onder meer door het zuiveren van afvalwater, het opstellen van wet- en regelgeving en handhaving. Maar veel meer actoren hebben invloed op de waterkwaliteit; zo komen door medicijngebruik resten van humane geneesmiddelen in de waterketen terecht, met gevolgen voor het milieu. In de ‘Ketenaanpak Medicijnresten uit Water’ werken partners uit de watersector, gezondheidszorg en geneesmiddelenproducenten samen om deze effecten terug te dringen. In de medicijnketen vallen stofketens en productketens min of meer samen, waardoor de verschillende actoren duidelijk aanwijsbaar zijn. Anders ligt dat bij stofgroepen waarbij lastig is vast te stellen waar en via welke ketens de verontreinigingen in het water terechtkomen en welke actoren hierop van invloed zijn. In dit project gaan we dit voor drie stofgroepen in kaart brengen.

Wat gaan we doen?

Het project Ketenverkenner brengt voor een drietal geselecteerde stofgroepen het volgende in beeld:

• Welke actoren (partijen of ketenpartners) spelen een rol in de ketens van de geselecteerde stofgroepen; van ontwerp en productie tot en met de afvalfase?
• Wat is de stand van zaken binnen deze stofgroepen; welke kennis is beschikbaar?
• Welke kennis ontbreekt nog (kennisleemtes) om een goed beeld te krijgen van de emissies, de actoren en hun invloed op de waterkwaliteit?
• Met welke aangrijpingspunten – zowel op het gebied van technologie, bestuur als gedrag – kan voor de betreffende (sub)stofgroep de waterkwaliteit positief worden beïnvloed?

De drie geselecteerde stofgroepen  betreffen: micro- en nanoplastics, biociden en consumentenproducten. De selectie komt voort uit van een longlist van potentieel te bestuderen stoffen/stofketens, gecombineerd met inzichten en kennis van waterbeheerders binnen de KIWK. Aangezien het om zeer brede stofgroepen gaat, zal gedurende het project een selectie worden gemaakt van deel-stofgroepen om antwoord te geven op bovengenoemde vragen.

Wat levert het op?

Dit project benadrukt het bij elkaar brengen van bestaande kennis, het oplossen van eventuele kennishiaten, en disseminatie van deze kennis richting de watersector en verdere ketenpartners. Met de uitkomsten ervan krijgen waterbeheerders en ketenpartners de nodige handvatten om daadwerkelijk te komen tot een (keten)aanpak en daarmee de waterkwaliteit te verbeteren.

De resultaten worden gerapporteerd in de vorm van zogenoemde “Deltafacts”;  online kennisdossiers met een korte, krachtige samenvatting van de state-of-the-artkennis over een bepaalde kennisvraag. Alle verzamelde kennis wordt daarnaast als achtergrond voor de Deltafacts vastgelegd in een groeidocument. Disseminatie van de verzamelde kennis en inzichten vindt daarnaast plaats in de vorm van publieke bijeenkomsten.