Aqua ludens: ontwikkeling instrumentarium watertransitie in Groningen

Dat nu en in de toekomst voldoende zoetwater beschikbaar is voor alle functies, zoals drinkwater, industrie, landbouw en natuur, is niet vanzelfsprekend. In het specifieke geval van de provincie Groningen ontbreken grote waterlopen en is zoet grondwater slechts beperkt voorhanden. Met de droge zomers van de afgelopen drie jaren zijn deze beperkingen versterkt onder de aandacht gebracht. Het is niet ondenkbaar dat deze en nog intensere droge periodes in de toekomst vaker zullen voorkomen, met de nodige gevolgen voor de waterbeschikbaarheid.

Sterke en groeiende watervraag

Tegelijkertijd is er in de provincie Groningen een sterke en groeiende watervraag. Dit speelt nadrukkelijk bij de industrie (chemie, bio-based, en energie) rond de twee Noordzeehavens, Eemshaven en Delfzijl; aanjagers voor nog meer aanspraak op water in de toekomst. Deze toenemende druk op het watersysteem maakt het noodzakelijk dit probleem in zijn geheel te analyseren, inclusief alle stakeholders, zodat gezamenlijk aan oplossingen kan worden gewerkt.

Inzicht in watersysteem met serious game

Het doel van dit project is de ontwikkeling van een serious game dat onder verschillende scenario’s de verwachte watervraag en -aanbod in gebiedsprocessen inzichtelijk maakt, op toegankelijke wijze en interactief. Voor alle stakeholders – met of zonder specialistische waterkennis – wordt op die manier duidelijk wat het belang is van water, hoe de zoetwatervoorziening werkt en wat de impact is van keuzes op waterbeschikbaarheid.

De serious game maakt het mogelijk om gezamenlijk met regionale stakeholders op een laagdrempelige manier het gesprek aan te gaan over de uitdagingen van een duurzaam watersysteem en mogelijke oplossingen. Hiermee kan draagvlak worden gecreëerd voor maatregelen en systeemkeuzes. De serious game wordt zodanig opgezet dat het toepasbaar is voor verschillende casussen. In de ontwikkeling ervan is in dit project als eerste toepassing gekozen voor de casus Watertransitie Groningen. Deze casus dient ter illustratie van het type vraagstukken waarvoor de serious game inzetbaar is.

Van spelontwerp tot test met stakeholders

Dit project is onderdeel van het onderzoeksprogramma Water in de Circulaire Economie (Bedrijfstakonderzoek-BTO/WiCE). In het project werken KWR, WLN en Waterbedrijf Groningen samen met experts in serious gaming van hogeschool NHL Stenden (Friesland) en Universiteit Exeter (Verenigd Koninkrijk). In een aantal workshops ontwikkelen we eerst met het projectteam op hoofdlijnen een spelontwerp. Uitwerking van de doelstellingen en ontwerpspecificaties gebeurt aan de hand van een stakeholder- en watersysteem-analyse. Stakeholders uit de regio, zoals waterschappen, industrie, havenbedrijf, gemeenten, natuur- en landbouworganisaties, dragen bij aan het project via een betrokken projectbegeleidingsgroep. Verdere ontwikkeling van de serious game gebeurt op basis van deze input en uiteindelijk wordt het spel met stakeholders in de regio gespeeld.

Podcast

Beluister ook de podcastaflevering met Sija Stofberg, waarin ze antwoord geeft op de vraag: “Waar komt ons water vandaan en wat zijn onze alternatieven?”