project

Project Energy Grass – Waterrobuuste Natuurgras Sportvelden

Beheerders van sportcomplexen staan voor grote uitdagingen. Chemische bestrijding van plagen en onkruid is uitgefaseerd en uitspoeling van meststoffen moet omlaag. Tegelijkertijd neemt de belasting van velden door bevolkingsgroei toe, terwijl de waterbeschikbaarheid afneemt. Natuurgras sportvelden leveren, net als andere groene infrastructuur, belangrijke ecosysteemdiensten in de stedelijke omgeving. Regenwater kan infiltreren en de verdamping zorgt tijdens hitte voor verkoeling. Natuurgras is echter gevoelig voor schade bij te zware belasting door veldsporten en wordt daarom steeds meer vervangen door kunstgrasvelden. Zowel sportbonden als gemeentes willen zich inzetten voor behoud en waar mogelijk uitbreiding van natuurgrasvelden. Een grote uitdaging hierbij is het veranderende klimaat. Hoewel gras in de winterperiode langer doorgroeit en herstelt, is herstel tijdens de competitiestop door de toenemende kans op hitte en droogte in de zomer geen garantie. Daarnaast zijn er juist tijdens hitte en droogte restricties op beregening uit grond- en oppervlaktewater en is een reductie van drinkwatergebruik gewenst. Velden kunnen hierdoor nog niet volledig belastbaar zijn bij de start van de competitie. De vraag is dan ook of waterbesparing mogelijk is zonder op de bespeelbaarheid, gezondheid en kwaliteit van de grasmat in te boeten. 

Doel

De huidige grasmatten zijn ontwikkeld voor optimale bespeelbaarheid onder relatief koele en vochtige condities. Door klimaatverandering is verandering in het ontwerp, monitoring en aansturing van zowel drainage als irrigatie noodzakelijk om zowel irrigatiewater te kunnen besparen als de bespeelbaarheid te verbeteren. Binnen dit project verbeteren we inzicht in relaties tussen bespeelbaarheid en waterbesparende maatregelen, en onderzoeken we hoe door inzet van innovatieve bodemverbeterende maatregelen natuurgrasvelden robuuster gemaakt kunnen worden voor slijtage en droogte (o.a. vezelverbetering van de doorwortelbare ruimte). We ontwikkelen een systeem voor effectieve monitoring en aansturing van irrigatie en irrigatie om te komen tot waterbesparing (watercirculariteit) en optimale grasgroei van een natuurgrasveld. 

Uitdaging

We ontwikkelen een nieuw sportgrasveldsysteem met betere bodemfysische eigenschappen door de inzet van innovatieve (natuurlijke) vezels in combinatie met een verbeterde (aansturing van) drainage en capillaire irrigatie. We onderzoeken hierbij voor nieuwe velden: 

  • De relatie tussen bespeelbaarheid en waterbesparende maatregelen door middel van een te innovatief online sensoring en aansturingssysteem; 
  • Bodemverbeterende maatregelen en de effecten hiervan op verlenging van speelduur en gezondheid van het gras; 
  • Het effect op waterbesparing, watercirculariteit en grasgroei van een met vezels/granulaten verbeterde doorwortelbare ruimte in combinatie met een waterretentie en irrigatiesysteem in de onderbouw van het veld; 
  • Hoe de techniek ingezet kan worden om slijtplekken te renoveren en waar nodig de groeicondities op zwakke plekken te verbeteren. 

Oplossing

Sportvelden zijn niet langer alleen maar een outdoor-sportvloer, maar worden een geïntegreerd geheel van het klimaatadaptief, watersensitief en energiebewust functioneren van het hele sportpark. Een gezonde, robuuste grasmat en innovatief drainage-irrigatiesysteem vormt de basis om deze uitdagingen het hoofd te bieden. Het uiteindelijke doel is om als Nederland voorop te (blijven) lopen in 1) innovatieve irrigatie en drainage van sportvelden, 2) waterverbruik te reduceren in de zomerperiode en (3) vormen van duurzame energievoorziening te implementeren. De Waterrobuuste Natuurgras Sportvelden onderscheiden zich van conventionele natuurgrassportvelden door: 

– Een vezelversterkte en verbeterde bodemstructuur waarin meer water geborgen wordt en capillair beschikbaar is en die minder slijtagegevoelig is. 

– Een watercirculair en irrigatiewater besparend retentie en capillair sub-surface irrigatiesysteem in de fundering van het veld, voorzien van innovatieve on-line monitoring en control van het waterbeheersysteem 

– De mogelijkheid warmte uit het veld en irrigatiewater te winnen voor verwarming clubhuis en douche water. 

Beoogde impact

Voor de bij het project betrokken eindgebruikers (gemeenten, sportbonden) is een beter belastbare natuurgrasmat met een lagere irrigatiebehoefte cruciaal om natuurgrasvelden te kunnen behouden en uit te breiden. Het verbeterde grasveldsysteem maakt de stedelijke omgeving meer klimaatrobuust. Door de gezondere grasmat en efficiënter (circulair) watergebruik door verbeterde monitoring en aansturing kan daarnaast inzet en uitspoeling van meststoffen worden teruggedrongen. Voor de gemeenten is ook onafhankelijke validatie van de werking van innovaties van belang. Voor de betrokken marktpartijen levert het project waardevolle wetenschappelijke inzichten in de werking en verbetering van hun producten. De combinatie van technische ontwikkeling, wetenschappelijke validatie en toetsing in samenwerking met eindgebruikers helpt de bedrijven bij de internationale vermarkting van de producten.