Pleidooi voor selectieve scheidingstechnieken

Al sinds 2017 is Cornelissen als gasthoogleraar verbonden aan de Universiteit Gent. Wat begon met één dag in de week, is vanaf vorig jaar uitgegroeid tot een 50 procent-aanstelling. “Mijn inaugurele rede had ik eigenlijk al veel eerder willen houden”, vertelt Cornelissen. “Maar de coronapandemie gooide roet in het eten. Dat mijn verbintenis aan de Universiteit Gent nu zo is uitgebreid, is een mooie aanleiding om dit alsnog te doen. Zo’n speciaal moment wil ik graag live laten gebeuren en niet via een beeldscherm.” Cornelissen is verbonden aan de Particle and Interfacial Technology Group (PaInT) van de faculteit bio ingenieurswetenschappen. Een vakgroep, opgezet door een voormalig promovendus van KWR en TU Delft die Cornelissen heeft begeleid. “Heel erg leuk en bijzonder dat het zo is gelopen!”

Mes snijdt aan twee kanten

Cornelissen is één van de twintig onderzoekers die naast hun aanstelling bij KWR tevens samenwerken met een universiteit, in binnen- of buitenland. Zulke nauwe banden met de academische wereld tonen aan dat KWR voorop wil lopen in wetenschappelijke ontwikkelingen om kennis te creëren die toepasbaar is in de (drink)waterpraktijk. En ook om ervaringen uit deze praktijk met kennis te onderbouwen. Voor Cornelissen betreft dit het vakgebied van waterbehandeling, en tijdens zijn inaugurele rede gaf hij concrete voorbeelden van selectieve scheidingstechnieken om de potentie hiervan aan te tonen. “Drinkwaterbedrijven kampen steeds meer met de noodzaak om op zoek te gaan naar alternatieve bronnen”, legt de onderzoeker uit. “Traditionele bronnen zoals grondwaterbronnen verzilten en oppervlaktewaterbronnen raken vervuild. Er is te weinig of juist te veel water. Met selectieve scheiding zoals membraanfiltratie kun je alternatieve bronnen zoals (behandeld) afvalwater aanwenden. De reststroom die bij de behandeling van traditionele en alternatieve bronnen vrijkomt, vormt een bron van nuttige stoffen die kunnen worden teruggewonnen. Denk bijvoorbeeld aan lithium, wat een grondstof is voor batterijen. Het zijn deze selectieve scheidingstechnieken die ons in staat stellen om dichter te komen bij het terugwinnen en recyclen van water en grondstoffen uit de waterkringloop ofwel resource recovery.”

Vergelijkbare waterproblematiek

Dat Cornelissen zijn tijd moet verdelen tussen KWR en de Universiteit Gent ziet hij – behalve als een uitdaging in tijdsmanagement – als een meerwaarde. “Nederland en België kampen met een vergelijkbare waterproblematiek”, zegt hij. “Bij onze zuiderburen spelen verdroging en verzilting zelfs nog sterker. Het Vlaamse drinkwaterbedrijf De Watergroep is al aangehaakt bij het werk dat we bij KWR doen. Met mijn duo-aanstelling wil ik mij inspannen om mensen en projecten te verbinden. Hoe kunnen we verschillende selectieve scheidingstechnieken combineren en integreren om de juiste componenten uit reststromen te halen voor hergebruik? Daar is nog veel onderzoek voor nodig.”

Vliegwiel

Zijn connectie met Universiteit Gent ziet Cornelissen als een vliegwiel om ook buiten zijn eigen vakgebied van watertechnologie de samenwerking tussen KWR en deze universiteit op te zoeken. “Universiteit Gent staat aan de basis van het Capture consortium, dat is bedoeld om innovaties in de circulaire economie te versnellen”, zegt Cornelissen. “In de PaInT-groep, waar ik onderdeel van ben, ligt de focus vooral op het thema water. Het zou mooi zijn om in dit verband onze samenwerking nog breder vorm te geven.”

Emile Cornelissen werkt sinds 2003 bij KWR. Van 2014 tot 2022 was hij als gastwetenschapper verbonden aan het Singapore Membrane Technology Centre aan de Nanyang Technological University in Singapore. Hij publiceerde meer dan 125 artikelen in bekende wetenschappelijke tijdschriften, was mede-indiener van vijf patenten en schreef drie boekhoofdstukken, en was/is promotor van 19 PhD studenten. Hij ontving verschillende innovatieprijzen op het gebied van waterbehandeling en membraanfiltratie.