Socio-technological legitimation of water related reuse

Circulaire wateroplossingen sociaal integreren

In de transitie naar de circulaire economie worden veelbelovende technologieën ontwikkeld voor het hergebruik van water en de daarin aanwezige voedingsstoffen en energie. Een van de belangrijkste uitdagingen is het opschalen van circulaire wateroplossingen met aandacht voor maatschappelijke integratie en wettelijke verplichtingen. Hoe kunnen we dergelijke oplossingen socio-technologisch legitimeren op basis van ondersteunende regelgeving en institutioneel vertrouwen? Institutioneel vertrouwen beschrijft in deze context twee dingen: 1) het vertrouwen van burgers in organisaties en 2) het vertrouwen van medewerkers van organisaties in de nieuwe technologieën voor water gerelateerd hergebruik.

Literatuurstudie, interviews, discussies en workshop met eindgebruikerd

Door een analyse van literatuur, voorgaande KWR projectresultaten en Europese en nationale regelgeving is vastgesteld welke factoren belangrijk zijn voor institutioneel vertrouwen, wettelijke verplichtingen en legitimeringsstrategieën. Interviews met experts gaven inzicht in het kader van wet- en regelgeving voor water gerelateerd hergebruik. Een projectteam-discussie bood reflectie op de bevindingen van institutioneel vertrouwen en wet- en regelgeving en analyse van legitimeringsstrategieën. Tijdens een workshop met WiCE-partners in de rol van eindgebruikers zijn de resultaten en legitimeringsstrategieën besproken.
Legitimeringsstrategieën voor adoptie van water gerelateerd hergebruik
Institutioneel vertrouwen bestaat uit risicoperceptie, acceptatie van de modus operandi, onderliggende attitudes, affectieve reacties, invloed van anderen, publieke betrokkenheid, communicatie door de organisatie over hergebruik van water, media-informatie, persoonlijke ervaring en geobserveerde prestaties. Deze 10 elementen (zie figuur) beïnvloeden het institutioneel vertrouwen van burgers en bepalen de publieke acceptatie en adoptie van water gerelateerd hergebruik. Het vertrouwen van medewerkers in technologieën voor water gerelateerd hergebruik beïnvloedt het maatschappelijke vertrouwen.

Regelgevend kader

Binnen het kader van wet- en regelgeving voor water gerelateerd hergebruik vallen onder meer: de Europese verordening voor hergebruik van water, het voorstel tot herziening van de richtlijn stedelijk afvalwater, de vereiste einde-afvalstatus voor teruggewonnen producten en het Kiwa Watermerk. Dit regelgevend kader is al meer ondersteunend geworden voor water gerelateerd hergebruik, maar er is nog veel behoefte aan verbetering: niet alleen aan juridische veranderingen die waterhergebruik toestaan, maar ook aan aanmoediging en stimulans waar die passend zijn. Subsidiëring van innovaties voor waterhergebruik en in de nationale wetgeving verplicht stellen van het terugwinnen van in water aanwezige hulpbronnen kunnen water gerelateerd hergebruik bevorderen.

Vier soorten legitimiteit

De legitimeringsstrategieën zijn van toepassing op de vier soorten legitimiteit: pragmatisch, normatief, cognitief en regulatief. De vier soorten legitimiteit zijn gelinkt aan de eerder gedefinieerde factoren en strategieën voor de legitimering van water gerelateerd hergebruik. De strategieën zijn met elkaar verbonden en versterken elkaar. Het samenspel van meerdere strategieën is krachtig.

Legitimeringsstrategieën voor vier soorten legitimiteit voor de implementatie van technologieën voor water gerelateerd hergebruik: pragmatisch, normatief, cognitief en regulatief.