Nieuws

De concentraties in rioolwater laten zien dat de tweede Corona golf ongeveer even hoog is als de eerste

Covid in rioolwater tweede golf even hoog als eerste

KWR toonde in februari al het verband aan tussen de hoeveelheid SARS-CoV-2 virusdeeltjes in het riool en het aantal besmettingen. Dit geeft rioolwater onderzoek een voorspellende waarde. Hoe kunnen we de resultaten nog beter duiden zodat we gerichter actie kunnen ondernemen? Door de resultaten te corrigeren voor het aantal inwoners en voor de verdunning in het riool door bijvoorbeeld regenwater, door een betere koppeling met data boven de grond en door frequenter te meten.

Normalisatie van de data

In de zoektocht om rioolwatergegevens nog relevanter te maken voor beleidsmakers en overheden hebben Gertjan Medema, Leo Heijnen, Frederic Been en hun team de analytische methode voor sarscov2-detectie in afvalwater ‘genormaliseerd’. Door het parallel meten van ‘CrAssphage’ (Cross Assembly phage) corrigeren de onderzoekers voor regenval of industriële lozing in het riool. De concentratie SARS-Cov-2 RNA is nu direct gerelateerd aan de hoeveelheid poep, wat een betere indicatie geeft van de incidentie van SARS-CoV-2 onder de bevolking.

De grafieken op basis van de genormaliseerde data voor Utrecht en Amsterdam zijn hieronder weergegeven.

Rioolmonitoring heeft vooral een voorspellende waarde. Dit effect zag Medema tijdens beide golven. “Daar zie je dat aan het begin van de eerste en tweede golf het aantal virusdeeltjes in het riool eerder oploopt dan het aantal positieve tests en ziekenhuisopnames. In de meest recente gegevens zien we voorzichtige tekenen dat de viruscirculatie aan het afnemen is. In Rotterdam meten we drie keer per week, zodat trends sneller gesignaleerd kunnen worden.”

Rioolwatermonsters in Amsterdam

De concentratie SARS-CoV-2 in het riool (oranje), het aantal gemelde besmettingen bij de ggd (blauw) en het aantal ziekenhuisopnames (grijs) in Amsterdam

Concentraties in Utrecht

De concentratie SARS-CoV-2 in het riool (oranje), het aantal gemelde besmettingen bij de ggd (blauw) en het aantal ziekenhuisopnames (grijs) in Utrecht

Koppeling van de data

Een tweede aanpak is om gegevens uit verschillende bronnen te vergelijken en te onderzoeken wat of welke combinatie van gegevens de meest betrouwbare informatie oplevert over de omvang van de pandemie en de circulatie van het virus in de stad. Dit wordt nu onderzocht binnen een consortium waar KWR samenwerkt met ErasmusMC, GGD, huisartsenpraktijken, RIVM, Waterschappen, STOWA, Partners4UrbanWater en RHDHV. Dit onderzoek in de regio Rijnmond omvat:

  • Laagdrempelig patiënten testen via huisartspraktijken om te weten hoe vaak mensen met COVID-19 ook virus in hun ontlasting hebben
  • Onderzoeken van het soort klachten waarmee mensen bij de huisarts komen, via medische registraties in huisartspraktijken (syndroom surveillance)
  • Testresultaten uit virologische laboratoria (GGD teststraten)
  • Metingen van SARS coronavirus  in rioolwater van een aantal wijken
  • Vergelijken van de samenstelling van virussen in rioolwater en patiënten

Rioolwater geeft een objectief beeld

De gegevens gaf hij door aan de GGD’s van de gemeenten waarom het ging. “Je ziet ook een verschil tussen de eerste en de tweede golf. Doordat nu veel meer mensen worden getest is, lijkt de tweede golf veel hoger dan de eerste. De concentraties in rioolwater zijn objectiever en laten zien dat de tweede golf ongeveer even hoog is als de eerste.”

delen