Jaarbeeld 2018

Methoden voor betere planning bodemenergiesystemen in steden

Promotie-onderzoek naar duurzame inzet bodemenergie

Op 16 mei 2018 verdedigde KWR-onderzoeker Martin Bloemendal zijn proefschrift The hidden side of cities over bodemenergie-opslagsystemen bij de TU Delft. Hij presenteert methoden voor governance, ontwerp en planning van bodemenergiesystemen die in gebieden met veel gebouwen kunnen bijdragen aan een betere planning, zodat meer bodemenergiesystemen kunnen worden geplaatst dan in de huidige praktijk is toegestaan en een grotere energiebesparing ontstaat. Bloemendal heeft dit promotie-onderzoek afgerond naast zijn onderzoeksprojecten bij KWR en zijn bestuursfunctie bij de branchevereniging BodemenergieNL. Promotor is prof. dr. ir. T.N. Olsthoorn.

Duurzamer met bodemenergie

Open bodemenergiesystemen (ook bekend als warmte-koudeopslag- of WKO-systemen) leveren duurzame verwarming en koeling voor gebouwen. Verduurzaming van de energievoorziening betekent onder meer dat in de toekomst veel gebouwen in gematigde klimaten afhankelijk zullen zijn van bodemenergie. Omdat de bodem beperkt ruimte biedt, is het belangrijk de volledige potentie van de ondergrond op een duurzame manier te benutten voor bodemenergie. Dat vraagt onder andere om slim om te gaan met de trade-off die er is tussen de individuele rendementen van systemen en de toename in energiebesparing van een groter gebied, waarin meer systemen een plaats (kunnen) krijgen.

Governance, ontwerp en planning

In zijn proefschrift ‘The hidden side of cities’ presenteert Bloemendal  methoden voor governance, ontwerp en planning van bodemenergiesystemen. Om te bepalen waar in de wereld deze methoden kunnen worden ingezet, is een globale kaart ontwikkeld die op basis van ondergrond- en klimaatgegevens laat zien waar WKO kan worden toegepast. Hieruit blijkt dat in stedelijke gebieden in Noord-Amerika, Europa en Oost-Azië een verbeterde planning en ontwerp van bodemenergiesystemen kunnen zorgen dat de bodem optimaal wordt ingezet voor bodemenergie, waardoor een grotere energiebesparing ontstaat.

Impressie van warme en koude bronnen in een stad, cover proefschrift (Anne de Groot).

 

Globale kaart van geschiktheid en hot-spots voor de toepassing van bodemenergiesystemen. Groen: bodem en klimaat zijn geschikt, rood: bodem en/of klimaat zijn ongeschikt. Hot spot: steden in zeer geschikte gebieden, Scarcity: steden op klimatologisch geschikte, maar geohydrologisch matig geschikte plekken.

Dr.ir. Martin Bloemendal (rechts) ontvangt de doctoraatsbul uit handen van de promotor aan de TUD, prof,dr,ir, Theo Olsthoorn. Links (zonder baret) staat dr. Niels Hartog, KWR-collega en een van de opponenten.

 

 

delen